حریف
سریال اینترنتی حریف جدید تلویزیون
تا 10 سال پیش و قبل از توسعه اینترنت و استفاده از فضاهای مجازی کسی حتی فکرش را هم نمی کرد روزی به تماشای سریال هایی بنشینند که متناسب با مختصات فضای مجازی و پخش در اینترنت تولید شده اند.
تاکنون روال بر این بود که سریال ها فقط از شبکه های تلویزیونی یا شبکه توزیع خانگی( که آنچنان که باید و شاید جایی در میان خانواده ها ندارد مگر این که یک کارگردان محبوب و یا موضوع طنز پشتوانه آن باشد) پخش شوند، حالا به این جمع یک نوع دیگر اضافه شده است، "سریال اینترنتی".
اولین راهکار تولید محتوا برای فضای مجازی، توجه به مخاطب است و اینکه این محتوا با چه ابزاری و در چه دامنه‌ای منتشر می‌شود.
در عصر تکنولوژی و اینترنت، آموزش جوانان در استفاده صحیح از فضای مجازی، لازمه رشد و ارتقای جامعه امروز است و با توجه به جذابیت فیلم و سریال برای مخاطب بویژه رده سنی جوانان از یک سو و استفاده بیشتر این گروه از فضای مجازی و اینترنت، فعالان فرهنگی از جمله فیلمسازان با بهره گیری از این موقعیت می توانند در انتقال پیام استفاده کنند.
سریال اینترنتی یعنی سریالی که از طریق اینترنت منتشر می شود، اما به جای قسمت های طولانی، هر قسمت کوتاه بوده و ممکن است بین 5 تا 15 دقیقه زمان ببرد یعنی که متناسب با فضای مجازی و زمان کاربران آن تولید شده است.
سریالهای اینترنتی، برای جوامع پر مشغله و زندگی های شتابناک امروز طراحی شده است، تا افراد دراندک فراغت روزانه خود، لذت دیدن و دنبال کردن ماجراهای سریالی و جذاب را در اختیار داشته باشند. این سریال ها ماهیتی کوتاه و مینی مال دارند و مردم چون امروزه زمان زیادی برای دیدن سریالهای تلویزیونی ندارند به این مقوله گرایش پیدا کرده‌اند.
تاریخچه سریالهای اینترنتی به سال 1995 برمی‌گردد، در این سال، شرکت Bullseye Art نخستین سریال اینترنتی جهان را تولید کرده است. دربین سال‌های 2004 تا 2006 نیز چند سریال اینترنتی مستقل موفق به کسب محوبیت جهانی شده اند که می توان از شاخص ترین آنها با عنوان Red Vs. Blue نام برد.
شاخص‌ترین سریال اینترنتی 7 سال اخیر دنیا نیز، ( Electric City ) می باشد که تهیه کنندگی آن را هنرپیشه مشهور، تام هنکس بر عهده دارد، هر یک از قسمتهای شهر الکتریکی بین 5 تا 7 دقیقه است. زمان هر وبیزود ( به قسمتهای سریال اینترنتی وبیزود اطلاق می شود، بر وزن اپیزود ) از سریالهای اینترنتی، مطابق با استاندارهای جهانی حد اکثر 10 دقیقه می باشد .
سریال اینترنتی یعنی سریالی که از طریق اینترنت منتشر می شود، اما به جای قسمت های طولانی، هر قسمت کوتاه بوده و ممکن است بین 5 تا 15 دقیقه زمان ببرد یعنی که متناسب با فضای مجازی و زمان کاربران آن تولید شده است
پخش همزمان جهانی به محض آپلود شدن بر روی اینترنت، انتخاب ساعت مناسب برای دیده شدن از سوی مخاطب در هر لحظه از شبانه روز ( نیاز نیست مخاطب در زمان و مکان معینی حاضر باشد تا مشاهده فیلم را از دست ندهد) و ماندگاری ابدی در فضای مجازی به علت دانلود و به اشتراک گذاری فراوان به نحوی که صاحب اثر توانایی جلوگیری از تکثیر و یا جمع آوری آن را ندارد، از جمله مزیتهای سریالهای اینترنتی است.
سریال های اینترنتی آن قدر مهم هستند که برای خودشان در دنیا آکادمی بین المللی دارند و در 4 کشور امریکا، انگلیس، استرالیا و ایتالیا جشنواره سالیانه برگزار می کنند. اما این نام در ایران تازه است و نهایتا یک سال قدمت دارد.
نخستین سریال اینترنتی ایران با عنوان “نفوذ” و با موضوع “جوانان و فضای مجازی” تولید شد که فصل اول آن این سریال در 10 قسمت 9 دقیقه ای و و فصل دوم در 12 قسمت 10 دقیقه به نویسندگی و کارگردانی«آرش تیمورنژاد» تولید و پخش شد که به دلیل فرم ارائه جدید، قابل توجه کاربران اینترنتی قرار گرفت.
پخش فصل دوم این سریال اینترنتی به تازگی به پایان رسیده و هفته ی گذشته از عوامل آن تقدیر شد. انتشار عکش های پشت صحنه و گالری تصاویر از جمله موارد تشابه سریال های اینترنتی با فیلم های شبکه توزیع خانگی و فیلم های سینمایی است.
علی رغم تبلیغات نه چندان مناسب سریال اینترنتی، می توان گفت اقبال کاربران فضای مجازی از این سریال نسبتا خوب بوده که این را می توان از نتایج جست وجوی کلیدواژه های مرتبط (مانند دانلود سریال، سریال، نفوذ و...) در موتورهای جستجو تأیید می کنند و هم رتبه سایت در الکسا فهمید. البته به گفته تیمورنژاد نویسنده و کارگردان این سریال، نفود امروز پربیینده‌ترین سریال فارسی زبان ایرانی روی شبکه جهانی اینترنت است و این ادعا با یک جستجوی ساده درگوگل قابل اثبات است.
پخش سریال های اینترنتی به مراتب کم هزینه تر از سریال های خانگی یا تلویزیونی هستند همچنین توزیع اینترنتی یعنی به نوعی خرید هم برای تیم تولید کننده می تواند درآمدزا باشد.
علاوه بر پذیرش تبلیغات که رایج ترین راه کسب درآمد در فضای مجازی ایران است، می توان روی فروش آنلاین قسمت ها یا مثلا فروش حق تماشای قسمت ها برنامه ریزی کرد. البته اگر بتوان از شر دانلود کنندگان دزدکی و ناقضان حق کپی رایت خلاص شد!
سریال اینترنتی "نفوذ" به مرحله فروش نرسید. این طور که پیداست سرمایه گذار طرح، در یک سرمایه گذاری میان مدت و نه چندان سنگین، خواسته که دو فصل اولش فروشی نباشد و دانلود آن رایگان. چرا که هنوز مفهومی به نام "سریال اینترنتی" در ادبیات ما جا نیفتاده و جاری نشده است. پس خیلی بعید است که برای چیزی که نمی شناسیم، دست در جیب مان کنیم.
سریال های اینترنتی آن قدر مهم هستند که برای خودشان در دنیا آکادمی بین المللی دارند و در 4 کشور امریکا، انگلیس، استرالیا و ایتالیا جشنواره سالیانه برگزار می کنند. اما این نام در ایران تازه است و نهایتا یک سال قدمت دارد
اما "امیر عطرچی"، جانشین تهیه کننده سریال نفوذ در نشست خبری رونمایی از فصل دوم این سریال گفت که ممکن است فصل های بعدی این سریال در اینترنت به فروش برسد. راهی که خودش یک تجربه جدید در فضای مجازی ایران است و نبوغ حرفه ای ها را می طلبد!
نویسنده و کارگردان نفوذ تلاش کرده است که دیدش را به اینترنت، به عنوان یک پدیده نوین، یک دید معتدل قرار بدهد. نه آن را نفی کند و زیر پا بگذارد، نه کورکورانه بپذیرد. این طور که از قسمت های پخش شده پیداست، "نفوذ" به خوبی فناوری را به رسمیت می شناسد و آن را می پذیرد و البته می خواهد کاربران فناوری، نسبت به آسیب های آن آگاه باشد.
چیزی که مشخص است، نیاز ورود دستگاه های فرهنگی برای حمایت و تولید چنین آثاری است. دستگاه هایی مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری تهران که در این زمینه می توانند از تولیدات این چنینی حمایت کرده و راه را برای فرهنگ سازی در فضای مجازی باز کند.
طبق گفته حجت الاسلام ابوترابی در مراسم تقدیر از عوامل سرال اینترنتی نفوذ: ما اگر در این عرصه ورود مطلوبی نداشته باشیم، دیگران جای آن را پر می‌کنند. این نیاز جامعه است و کسانی که از توانایی‌های علمی و اخلاقی مطلوب برخوردارند، اقدام کنند وگرنه دیگران محتوای مورد نظر خود را عرضه می‌کنند.